Ponad 20 hektarów fascynującego pofortecznego terenu w centrum Gdańska nie doczekało się dotąd popularnonaukowego opracowania. To pierwsza próba całościowego przedstawienia dziejów Góry Gradowej i jej najbliższej okolicy. Obecnie w odrestaurowanych, zabytkowych obiektach działa Hevelianum – nowoczesna przestrzeń spotkań z nauką, historią i kulturą.
Losy Góry Gradowej są nierozerwalnie związane z dziejami miasta. Według jednej z hipotez, to właśnie na jej szczycie istniał gród (urbs Gyddanyzc), z którym wiążą się początki ponadtysiącletniego Gdańska. U podnóża wzniesienia ulokowano w XIV w. jeden z najstarszych zespołów szpitalnych Gdańska, którego pozostałością jest nie tylko do dziś funkcjonujący kościół (dawna kaplica), ale i zachowane budynki (najstarszy z końca XVIII w.). Także początki reformacji w mieście wiążą się z Górą Gradową – na jej zboczu wygłoszono pierwsze w mieście otwarte kazanie luterańskie.
Góra Gradowa zapisała się najsilniej jako jeden z najistotniejszych elementów twierdzy gdańskiej. Wzgórze zostało ufortyfikowane w 1655 r. i przez następne 265 lat pełniło ważną rolę w systemie obronnym miasta. Zacięte walki toczyły się w jej rejonie przede wszystkim podczas oblężenia miasta przez wojska rosyjskie i saskie w 1734 r. oraz napoleońskie w 1807 r. Do dziś można podziwiać na terenie Góry Gradowej zabytkowe obiekty, z których najcenniejszym jest Redita Napoleońska.
W okresie międzywojennym było to siedlisko niemieckich studentów i radiostacji nadbrzeżnej, a po II wojnie światowej m.in. pierwsza siedziba gdańskiej rozgłośni Polskiego Radia, później zaś tzw. zagłuszarki. W latach 70 XX w. podjęto próbę udostępnienia Góry Gradowej na cele edukacyjno-kulturalne, roztaczając wizję utworzenia na jej terenie Młodzieżowego Centrum Kultury. Jednak dopiero na przełomie XX w. i XXI w. rozpoczęto systemowe prace nad utworzeniem na Górze Gradowej zupełnie nowego miejsca, znanego dziś jako Hevelianum.
Kup książkę!
